Keneler Alerjiye Yol Açar Mı?

KENELER ALERJİYE YOL AÇAR MI ?
Bahar aylarının gelmesi ile birlikte ortaya çıkan kenelerin birçok hastalığı yol açtığını biliyoruz. Özellikle ülkemizde kene ısırması sonucu bulaşan KKKA (Kırım Kongo Kanamalı Ateş ) hastalığı hayvanlarda belirtisiz seyrederken insanlarda öldürücü olabilir.
Kenelerin ısırması sonrasında oluşan diğer bir sorunda et alerjisi özellikle Amerika da kenelerin ısırması sonrasında et alerjisi geliştiği görülmüştür. Alfa-gal sendromu denilen bu hastalıkta kenelerin ısırılmasında sonra kırmızı ette de bulunan galaktoz-alfa-l, 3-galaktoza (alfa-gal) karşı yeni bir IgE oluşmaktadır. Kene ısırılmasında sonra kırmızı et yediklerinde vücutta kaşıntı kızarıklık kabarıklıktan baş dönmesi nefes darlığı anafilaktik şoka kadar gidebilen alerjik reaksiyonlar görülmektedir.
KENELER BAĞLI KIRMIZI ET ALERJİSİ NASIL GELİŞİR?
Sıcak yaz ayları açık havada yürüyüş yapmak, balık tutmak ve piknik anlamına geliyor. Ancak kenelerinde ortaya çıkmasına bağlı kene sokmalarının görüldüğü aylardır, Avrupa ve Amerikanın bazı bölgelerinde Lone Star kenesi (Amerikan kenesi ) ile ısırılma sonrasında tedavi edilemezse kırmızı et alerjisine neden olabileceği görülmektedir.
Kırımızı et alerjisinde daha çok karşımızı sığır etinde bulunan serum albüminlerine karşı oluştuğu görülürken daha nadir olarak galaktoz-alfa-1,3-galaktoza karşı (α-gal) IgE antikorlarda görülmektedir.
Bu molekül memeli hayvanların dokularında bulunmaktadır. αlfa-gal alerjisi için tanısal inceleme, αlfa-gal karşıtı spesifik IgE belirlenmesiyle gerçekleşebilir. Alfa-gal alerjisi gelişen hastalarda semptomlar sığır eti, kuzu eti veya sakatat yenmesinden sonra ortaya çıkan gecikmiş anafilaksi olarak karşımıza çıkar. Hasta et yedikten 3 ila 6 saat sonrasında ürtiker, anjioödem ve nefes darlığı gibi anafilaksi belirtileri gösterir.
Kene ısırmasından sonra hastalarda galaktoz-alfa-l, 3-galaktoza (alfa-gal) karşı IgE tipi antikorların oluştuğu ve sonrasında bu hastalarda kırmızı et alerjisinin geliştiği gösterilmiştir.
KENELER BAĞLI GELİŞEN KIRMIZI ET ALERJİSİNİN BELİRTİLERİ NASILDIR ?
Kırmızı et alerjisi gelişen yetişkin hastalarda daha öncesinde kene ile ısırılma hikayesi varsa aklımıza alfa-gal alerjisi gelmelidir. Kırmızı et alerjisinde görülen tipik semptomlar eti yedikten 3 ila 6 saat sonrasında ürtiker, anjioödem ve nefes darlığıdır.
Keneler bağlı gelişen kırmızı et alerjisinde de ürtikerden başlayıp anafilaksiye kadar giden semptomlar oluşur ama bu şikayetlerin daha yavaş geliştiği ve geçilmiş tip anafilaksiye yol açtığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Kırmızı et alerjisinde kırmızı et alımından sonra
Ciltte kaşıntı kızarıklık ve kabarıklık şeklinde ürtikeryal döküntü
Mide bulantısı, mide krampları, hazımsızlık, kusma, ishal, karın ağrısı
Burun akıntısı, tıkanıklık, Hapşırma, Baş ağrısı
Astım
Anafilaksi, nefes darlığı baş dönmesi ile birlikte olan alerjik reaksiyonlar görülür.
Şikayetlerin ortaya çıkmasında gecikmenin nedeni alerjiye yol açan galaktoz-alfa-1,3-galaktoz karbonhidrat yapısında bir alerjen olmasıdır. Karbonhidrat yapısındaki alerjenler sindirim sisteminden geçtikten sonra işlenmesi ve IgE ile bağlanması zaman aldığı için anafilaktik şok daha geç ortaya çıkar.
KENELER BAĞLI GELİŞEN KIRMIZI ET ALERJİSİ TANISI NASIL KONULUR ?
Kene ısırılmasında sonra ortaya çıkan kırmızı et alerjisi kişilerde farklı şikayetler ile kendini gösterebilir. Vücutta kaşıntı kızarıklıktan baş dönmesi nefes darlığı gibi daha ölümcül alerjik reaksiyonlar görülebilir. Alfa-gal alerjisinde kırmızı et yedikten saatler sonra şikayetlerin ortaya çıkabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu yüzden iyi bir hikaye ve fizik muayene şarttır.
Kırımızı et alerjenleriyle yapılan deri prick testi ve kanda kırmız et albümin ve globülinlerine karşı oluşan spesifik IgE antikorları sıklıkla negatiftir.
Hastalarda alfa-gal karşı oluşan spesifik IgE antikorların aranması gereklidir.
KENELER BAĞLI GELİŞEN KIRMIZI ET ALERJİSİ TEDAVİSİ NASILDIR ?
Kenelere bağlı gelişen kırmızı et alerjisinde de diğer kırmızı et alerjileri gibi ciddi alerjik reaksiyon geçirenlerde anafilaktik çok geçirenlerde mutlak şekilde kırmızı etten uzak durması gereklidir. Dışardan yemek yerken çok dikkat etmeleri gereklidir.
Alfa-gal alerjisi olanlarda kırmızı et ve sakatatları dışında sığır jelatini içiren ürünler ve ilaçlardan da uzak durması gerekir.
Onkolojide kullanılan Setuksimab’a ( cetuximab) karşı reaksiyonları olan hastaların serumlarında alfa-gal için spesifik IgE antikorları içerdiğini kanıtlamıştır. Bu yüzden alfa-gal alerjisi olanlarda setuksimab kullanılması uygun değildir.
Bahar ve yaz aylarının gelmesi ile birlikte ortaya çıkan kenelerden korunmak için önlemler alınması önemlidir.
Alfa-gal alerjisi, kişilerin kendilerini kene ısırıklarından korumak için başka bir neden gibi görünüyor.
Kırmızı et alerjisi 3-6 saat sonra şikayetler ortaya çıkıyorsa alfa-gal alerjisi aklımıza gelmedir. Antihistaminik ve kortikosteroid ilaçlarla tedavi edilebilir alerjik şok gibi daha ciddi durumlarda adrenalin ilk kullanılacak ilaçtır.
Alerjik şok geçirmiş olan hastaların mutlaka yanında adrenalin otoenjektörü taşıması gereklidir.
SONUÇ OLARAK
Kenelerin ısırmasından sonra Alfa-gal sendromu gelişen hastalarda kırmızı et yenmesiyle vücutta kaşıntı kızarıklık kabarıklıktan baş dönmesi nefes darlığı anafilaktik şoka kadar gidebilen alerjik reaksiyonlar görülmektedir.
Alfa-gal alerjisi gelişen hastalarda semptomlar sığır eti, kuzu eti veya sakatat yenmesinden 3-6 saat sonra gecikmiş anafilaksi olarak karşımıza çıkar.
Hastalarda alfa-gal karşı oluşan spesifik IgE antikorların aranması gereklidir.
Kenelerin ısırması sonrasında oluşan Alfa-gal alerjisinin bilinen bir tedavisi yoktur. Diğer kırmızı et alerjisi gibi önlemlerin alınması gereklidir. Hastaların yanında adrenalin oto enjektörü taşıması gereklidir.
Alfa-gal alerjisi, kişilerin kendilerini kene ısırıklarından koruması gerektiğini gösteren diğer bir hastalık olarak aklımıza gelmelidir.